İnsanın hayatı boyunca almış olduğu telkinler, zamanla hayatın akışı içerisindeki inanılmaz mucizeleri göz ardı etmesine neden olur. Bu yüzden birçok insan, dünyadaki olayların başıboş ve tesadüfi bir biçimde işlediğine zamanla kendisini inandırır. Aslında Allah’ın varlığına inanmıyor değildir, en azından bunu kesin olarak reddetmemektedir. Ancak dünyanın Allah’tan bağımsız olarak işlediğini, O’nun olayların akışına hiçbir müdahalesinin olmadığını, …
Allah’ın Kuran’da tarif ettiği duada kişi Allah’ın kendisini gördüğünü, duyduğunu kavramış, O’na saygı ve korkuyla boyun eğmiş ve O’nun önünde kulluğunu açıkça kabul etmiştir. Kuran’a bakıldığında duanın belli bir zamanı olmadığı görülür. İnsanı dua etmeye yönelten her türlü istek, bu ibadetin vaktinin geldiğinin göstergesidir. İnsanın istek ve ihtiyaçları sürekli olduğu için duası da sürekli olmalıdır. …
Cahiliye toplumunda insanlar mal, servet, evlat, eş ve huzurun en iyisinin kendilerinde olmasını isterler. Zaman zaman yakın arkadaşlar olarak tanınan kişilerin, hatta akrabaların arasında bile kıskançlıktan, hasetten kaynaklanan çekişmelerin yaşandığına ve insanların kendilerine rakip olarak görebilecekleri herkese zarar vermeye çalıştığına şahit olmuşuzdur. Oysa Kuran’da tarif edilen mümin modelini yaşayan insan hem dünya hayatındaki güzellikleri, hem …
Dua ederken dünya hayatımız için de isteklerde bulunmalı mıyız, yoksa “dünyadan geçip” de sadece ahiret hayatına mı yönelmeliyiz? Allah samimi müminler için her ikisini de hayırlı görmüştür. Elbette ki dünya hayatı son bulacak olan çok kısa bir hayattır. Her nimetin, kişiyi Allah’a yakınlaştırma ve şükretmesine vesile olma ihtimali vardır. Bir nimete bakılarak cennet tefekkür edilebilir, …
İnsan fıtratı gereği aceleci bir varlıktır. Yaratılışındaki bu acelecilik ön plana çıktığı zamanlarda da hareketlerinin sonucunu düşünmeden davranabilmektedir. Nitekim bu yüzden Kuran’da, “İnsan aceleden (aceleci olarak) yaratıldı. Size ayetlerimi yakında göstereceğim. Şimdi hemen acele etmeyin” (Enbiya Suresi, 37) şeklinde bildirilmektedir. Bu acelecilik genellikle dünya nimetlerinin elde edilmesi konusunda ön plana çıkar. İnsan cennete ve Allah’ın …
Dua denilince akla, insanın Allah’ı zikretmesi, Allah’a kusurlarını itiraf etmesi, kendisinin ve müminlerin ihtiyaçlarını duyurması gelir. Bunun içinse duada Allah’a karşı samimi bir üslubun yaşanması gerekmektedir. Duada tekdüze ve kalıplaşmış ifadelerin sık sık tekrarlanmasının tek nedeni, duanın samimi bir ibadetten çıkıp, bir tür alışkanlık ya da gelenek haline gelmiş olmasıdır. Allah’ın azametini hisseden, O’nun azabından …
Allah’ın isimleri, bize O’nun vasıflarını tanıtırlar. Örneğin Allah Rahman’dır, yani esirgeyicidir; Rab’dır, yani eğiten ve yol gösterendir; Hakim’dir, yani hüküm veren, her şeye hakim olandır; Rezzak’tır, yani rızık verendir… Bu isimler Allah’ı tanıttığı için, insan bunlarla Rabbimize seslenerek O’nun büyüklüğünü, yakınlığını, gücünü ve rahmetini daha iyi kavrar. Allah’tan rızık isteyen bir kişinin O’nun Rezzak ismini …
Kuran’da Allah’ın “… merhametlilerin en merhametlisi…” (Enbiya Suresi, 83) olduğu belirtilmektedir. Yine Kuran’da hata yapanın Allah’tan bağışlanma dilemesi durumunda hiçbir günah ayrımı gözetilmeden affedileceği söylenmektedir. (Nisa Suresi, 110) Bu nedenle insanların dualarında Allah’ın “esirgeyen ve bağışlayan” sıfatlarını düşünmeleri, ümit içinde dua etmeleri gerekir. Kişinin yapmış olduğu hata ve bu yüzden duyduğu vicdan azabı ne kadar …
Duanın en önemli unsurlarından biri Allah’a olan kesin imandır. İnsan çaresiz kaldığı durumlarda Allah’ın varlığını ve kendisine sadece O’nun yardım edeceğini hiç şüphesiz bilir. Ancak insanın rahat zamanlarında da Allah’ın varlığını ve gücünün büyüklüğünü hissederek dua etmesi gerekmektedir. Aslında insan sadece dua sırasında değil, günlük yaşantısının her anında bu bilinçte olmalıdır. Her an, Allah’ın varlığını …
Çok çaresiz ve sıkıntı içerisinde kaldığınız, Allah’a dua etme ihtiyacı hissettiğiniz bir anda dua etmek için nasıl bir ortamı tercih ettiğinizi hatırlıyor musunuz? Hiç şüphesiz gece yastığa başınızı koyduğunuzda ya da çok sessiz ve gürültüsüz, Allah’la baş başa olabileceğinizi hissettiğiniz bir ortamda dua etmeyi tercih etmişsinizdir. İbadetler sırasında manevi yoğunluk en fazla yalnız başına, kimsenin …
Ey iman edenler, sabredin ve sabırda yarışın…(Al-i İmran Suresi, 200) Allah bir ayette, “… Bu bir Kitap’tır ki, Rabbinin izniyle insanları karanlıklardan nura, O güçlü ve övgüye layık olanın yoluna çıkarman için sana indirdik” (İbrahim Suresi, 1) hükmüyle Kuran’ın insanları karanlıklardan aydınlıklara çıkarıcı özelliği olduğunu bildirmiştir. Kuran’da sabretmenin, insanları karanlıklardan nura çıkaracak yollardan olduğu bildirilir. Ancak Kuran’da bildirilen …
Ey iman edenler, sabırla ve namazla yardım dileyin. Gerçekten Allah sabredenlerle beraberdir. (Bakara Suresi, 153) Allah insanların yaşayabilecekleri en güzel hayat şeklini, yaratılışlarına en uygun ahlak yapısını belirlemiş ve “Kur’an’dan mü’minler için şifa ve rahmet olan şeyleri indiriyoruz…” (İsra Suresi, 82) ayetiyle Kuran’da bildirilenlerin müminler için rahmet olduğunu belirtmiştir. Allah’ın rızasını, sevgisini ve hoşnutluğunu kazanmanın yolu, Kuran’da bildirilen doğruları …
Şu halde, güzel bir sabır (göstererek) sabret. (Mearic Suresi, 5) Sabrın gerçek anlamını bilen ve bu ahlak özelliğini Allah’ın beğeneceği şekilde yaşayan tek topluluk müminlerdir. Çünkü onlar, Kuran’ı rehber edinmişlerdir. Kuran ise sabrın gerçek manasını, Allah Katında nasıl bir sabrın makbul olduğunu açıklayan tek kaynaktır. İşte bu nedenle de Allah’ın ayette emrettiği gibi, “güzel bir sabırla …
İnsanların çoğu, sabrı ancak zaruri bir durum oluştuğunda ve yapacak başka birşey kalmadığına inandıkları anlarda gösterirler. Ama aslında “sabır” zannettikleri bu tavrın, sabrın gerçek anlamıyla hiçbir bağlantısı yoktur. Bu kimseler göğüs germek durumunda oldukları bir zorluğa ancak tahammül edebilirler. Tahammül eden bir insan, başına gelen olayları Allah’ın bir hikmet üzerine yarattığını ve tümünün ardında pek …
“… sürekli olan ‘salih davranışlar’ ise, Rabbinin Katında sevap bakımından daha hayırlıdır, umut etmek bakımından da daha hayırlıdır.” (Kehf Suresi, 46) Kuran’a dayalı olmayan sabır anlayışında insanlar sabrı tutarlı ve dengeli bir ahlak özelliği olarak yaşayamazlar. Bir gün sabır gösterdikleri bir olaya bir başka gün tahammülsüzlük gösterebilirler. Müminler ise sabrı Allah’ın bir emri ve dinin bir …
Kuran ahlakını yaşamayan kimseler belirli bir süre sabır gösterdikten sonra bunun sonucunda mutlaka bir karşılık almayı ya da çıkar elde etmeyi umarlar. Böyle bir durum söz konusu olmadığında ise kendi ifadeleriyle “sabırları tükenir”. Çünkü onlar sadece dünyevi menfaatler için sabrederler. Gösterdikleri güzel ahlakın Allah’ın hoşnutluğunu kazanmalarını sağlayacağını ve tüm yaptıklarının ahirette karşılarına çıkacağını unuturlar. Halbuki …
Müminler sadece zorluklar karşısında değil aynı zamanda Kuran’ın tüm hükümlerini eksiksiz olarak yerine getirme ve her koşulda en mükemmel ahlakı gösterme konusunda da büyük bir sabır gösterirler. Onların bu ahlakı hayatlarının her anında gösterebilmelerinin bir sebebi de, bunu gönül rızasıyla ve şevkle yaşıyor olmalarıdır. Çünkü onlar için Allah’ın emirlerini yerine getirmekten daha önemli bir iş …
Allah korkusu ve imanı zayıf olan insanlar, kişilere, ortama ya da şartlara göre tavırlarını değiştirebilirler. Sözgelimi menfaat elde edebilecekleri kişilere karşı güzel davranışlar sergilerken, tanımadıkları ya da herhangi bir sebepten dolayı küçük gördükleri insanlara karşı ters tavırlarda bulunabilirler. Örneğin dinden uzak toplumlarda bir mağaza sahibinin zengin bir müşteriye abartılı bir saygı ve ilgi göstermesi günlük …
Müminler sabrı Allah için yapılan bir ibadet olarak değerlendirdikleri için, sabır onlara daha pek çok güzel özellik kazandırır. Bir ayette şöyle buyrulur: Sabredenler, doğru olanlar, gönülden boyun eğenler, infak edenler ve ‘seher vakitlerinde’ bağışlanma dileyenlerdir. (Al-i İmran Suresi, 17) Allah bir başka ayetinde müminleri, “Onlar, bollukta da, darlıkta da infak edenler, öfkelerini yenenler ve insanlar(daki hakların)dan bağışlama …
Müminlerin sabrı, karşılaştıkları zorlukları ortadan kaldırmak ve sıkıntıları gidermek için hiçbir çaba harcamadan sadece beklemek şeklinde değildir. Böyle bir anlayış son derece yanlış olur. Aksine Allah müminlere akıllarını, vicdanlarını ve imkanlarını sonuna kadar kullanarak insanların huzurunu ve rahatını sağlayacak her türlü tedbiri almalarını da emretmiştir. Bu nedenle müminler bir yandan sıkıntılara gönül rızasıyla sabrederken, bir …
Müminler, “Hayır; gerçekten insan, azar. Kendini müstağni gördüğünden. (Alak Suresi, 6-7) ayetleriyle bildirildiği gibi, insanın kendini herhangi bir konuda yeterli görmesinin onu azgınlığa ve büyüklenmeye yönelteceğini bilirler. Bu nedenle de en kusursuz şekilde uyguladıkları konularda bile kendilerini yeterli görmezler. Hayatlarının sonuna kadar hiçbir konuda sınır tanımadan kendilerini geliştirmeye ve daha güzel, daha iyi olan tavra ulaşmaya çalışırlar. Müminlerin …
Allah, “Sizden; hayra çağıran, iyiliği (marufu) emreden ve kötülükten (münkerden) sakındıran bir topluluk bulunsun. Kurtuluşa erenler işte bunlardır.” (Al-i İmran Suresi,104) ayetiyle müminlerin birbirlerine iyiliği emredip kötülükten sakındırmalarını ve birbirlerini hayırlı olan davranışlara yöneltmelerini emretmiştir. Allah’ın bu emri doğrultusunda müminler hayatlarının sonuna kadar birbirlerini Kuran’ın emirlerine eksiksizce uymaya çağırır ve Allah’ın yasakladığı konulardan da titizlikle …
Sabredenler ve salih amellerde bulunanlar başka. İşte, bağışlanma ve büyük ecir bunlarındır. (Hud Suresi, 11) Önceki bölümlerde Kuran’da sabrın nasıl tarif edildiğini, iman eden insanlar ile dinden uzak olan insanların sahip oldukları sabır anlayışının farklılığını tarif ettik. Bu bölümde ise müminlerin nelere sabır gösterdiklerini, iman etmeyen kişilerin olaylar karşısındaki tahammülsüzlükleriyle kıyaslayarak anlatacağız. Ancak bu konuyu detaylandırmadan …
Allah insanın içinde her ne olursa olsun asla şaşmadan ve yanılmadan doğruyu söyleyen bir güç olarak vicdanı yaratmıştır. Vicdan, insanları, Allah’ın beğeneceği şekilde düşünmeye ve Allah’ın razı olacağı şekilde davranmaya çağırır. Her insanın içinde doğruyu söyleyen vicdanının yanı sıra bir de onu istek ve tutkularına yöneltmeye çalışan nefsi vardır. Ancak iman edenler yaşamları boyunca karşılarına …
Allah ilk insanı, yani Hz. Adem’i yarattığında tüm meleklerden ona secde etmelerini istemiş, ancak bir tek İblis Allah’ın bu emrine başkaldırarak secde etmeyi reddetmiştir. Şeytanın bu şekilde büyüklenmesine karşılık Allah onu cennetten çıkartmış ve din gününe kadar lanetlendiğini bildirmiştir. Ancak şeytan insanların diriltileceği hesap gününe kadar Allah’tan süre istemiş ve bu vakte kadar insanları kışkırtarak …
Allah tüm insanları Kuran’a uymak, onda tarif edilen güzel ahlakı yaşamakla sorumlu kılmıştır. Dolayısıyla insanların hesap günü sorgulanacakları konulardan biri de, Kuran ahlakını yaşayıp yaşamadıkları olacaktır. Dünya üzerinde gelmiş geçmiş insanların tümü bu konuda uyarılmış ve Allah’ın hoşnut olacağı ahlakı yaşamaya davet edilmişlerdir. Fakat Allah’ın bu çağrısına uyan kişiler yalnızca iman sahipleridir. Din ahlakından uzak …
Allah’ın gücünü ve büyüklüğünü kavrayamamış olan insanlar, yeryüzündeki canlı cansız herşeyden korku duymaya açıktırlar. Kimileri insanlardan korkarken, kimileri de karanlığın, sayıların ya da renklerin müstakil bir gücü olduğuna inanarak korku duyarlar. Müminler ise gücün tek sahibinin Allah olduğunu ve O’nun izni olmadan kimsenin kimseye zarar veya yarar sağlayamayacağını bilirler. İnsanların ya da diğer varlıkların hiçbirinin …
Allah dünya hayatını çok çeşitli güzelliklerle süslemiş ve insanı da tüm bunlardan zevk alacak bir yapıda yaratmıştır. İnsandan istenilen ise, kendisine verilen nimetleri en güzel şekilde kullanması, ancak hiçbir zaman kendisini bu güzelliklere tutkuyla kaptırmamasıdır. Çünkü dünya hayatında kazanılanlar yine bu dünyada kalacak ve insanlar Rabbimizin huzurunda bu nimetleri ne şekilde kullandıklarına dair hesap vereceklerdir. …
llah insanları dünya hayatında korku, mallarında ya da yaptıkları ticarette bir azalma, hastalık gibi konularla deneyecektir. İşte Kuran’da dikkat çekilen bu deneme konularından biri de “açlık ya da yoksulluk”tur. Ancak bu noktada şunu belirtmek gerekir: Allah her insan için farklı bir imtihan ortamı yaratır. Bu nedenle Kuran’da bildirilen bu deneme konuları her insanın karşısına aynı …
Kuran ahlakının yaşanmadığı toplumlarda insanların şartlara göre tavırlarını da değiştirmeleri son derece olağan karşılanır. Bu kimseler şartlar iyi olduğunda, yani maddi manevi her türlü ihtiyaçları ve rahatları sağlandığında güzel bir tavır gösterebilirler. Ancak rahatlarına dokunabilecek en küçük bir sıkıntıyla karşılaştıkları anda bambaşka bir karaktere bürünürler. Başlarına gelen sıkıntı, geçici bir durumdan ibaret olsa bile, buna …